کشاورزی، به‌عنوان یکی از ستون‌های اصلی اقتصاد کشور در تأمین امنیت غذایی است. طبق آمار وزارت نیرو، ۷۰ درصد آب کشور در این حوزه مصرف می‌شود؛ دراین‌بین، حرکت به‌سوی «امنیت آب» برای دستیابی به امنیت غذایی از موضوعات اساسی در همه جهان است.

دستیابی به این هدف، نیازمند حرکتی فراگیر و برنامه‌ریزی شده است. استفاده از روش‌های نوین آبیاری، آموزش آبیاران، اجرای طرح‌های پژوهشی و تحقیقاتی و حمایت از ایده‌های خلاقانه و نوآورانه می‌تواند نقشی کلیدی در کاهش مصرف آب، افزایش بهره‌وری و حفظ منابع آبی برای نسل‌های حال و آینده ایفا کند.

شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی به‌عنوان بزرگ‌ترین بخش کشاورزی متمرکز ایران، در این زمینه پیشرو بوده و طی سال‌های گذشته اقدامات مؤثری در راستای مدیریت پایدار منابع آب انجام داده است. استفاده از روش‌های مُدرن، آموزش آبیاران در زمینه مصرف بهینه آب و اجرای طرح‌های تحقیقاتی برای بهینه‌سازی مصرف آب از جمله اقدامات این شرکت در این راستا بوده است.

نیشکر، الگویی موفق برای سایر بخش‌های کشاورزی

این اقدامات به گفته «امین نصیریان» مدیرعامل کشت و صنعت سلمان فارسی منجر به کاهش چشمگیر مصرف آب در مزارع نیشکر شده و الگویی موفق برای سایر بخش‌های کشاورزی به شمار می‌رود.

این مسئول نیشکری در کشت و صنعت سلمان فارسی با بیان اینکه تلاش‌های این شرکت در بهبود عملکرد کشاورزی و افزایش بهره‌وری، به تحقق امنیت غذایی کشور کمک بزرگی کرده است، گفت: در این شرکت، تحقیقات و اقدامات متعددی به‌منظور حفظ منابع آب‌وخاک انجام شده که مهم‌ترین آن‌ها آبیاری قطره‌ای زیرسطحی در بخش کشاورزی و سیستم مه‌پاش در بخش صنعت است.

گذر صنعت نیشکر از آبیاری سنتی

وی در ادامه به شیوه‌های آبیاری «هیدروفلوم» در مزارع نیشکر اشاره کرد و آن را یکی از مُدرن‌ترین شیوه‌های آبیاری کشاورزی در جهان دانست که برپایه آن به راندمان ۵۰ درصدی آبیاری برسد که این رقم برای آبیاری سطحی نه‌تنها در کشور، بلکه در دنیا قابل‌توجه است.

مدیرعامل کشت و صنعت سلمان فارسی افزود: در شیوه‌های قبلی آبیاری که بیشتر در کشت و صنعت‌های کارون و هفت‌تپه انجام می‌شد، میزان مصرف آب در حدود ۲ هزار و ۵۰۰ مترمکعب در هکتار بود؛ اما با ایجاد شرکت توسعه نیشکر و استفاده از روش‌های نوین آبیاری، این میزان مصرف بین ۵۰ تا ۶۰ درصد کاهش یافت و به یک‌هزار و ۱۰۰ مترمکعب در هکتار رسیده است.

نصیریان میزان هدررفت آب در مزارع نیشکر را حداقلی برشمرد و با بیان اینکه در همه شیوه‌های آبیاری تااندازه‌ای تلفات آب وجود دارد، تأکید کرد که صنعت نیشکر با به‌کارگیری روش‌های نوین و تحقیقات کاربردی، این تلفات آب را به حداقل رسانده است.

ماندابی مزارع آفتی برای نیشکر

وی «ماندابی» شدن مزارع نیشکر را آفتی برای تولید دانست و اعلام کرد که در حالت ماندابی، ریشه گیاه اشباع و رشد متوقف می‌شود؛ به همین دلیل با آموزش‌های مستمر آبیاران به‌صورت تئوری و عملی و ارائه شیوه‌های نوین آبیاری، هم میزان مصرف آب کاهش می‌یابد و هم از ماندابی مزارع جلوگیری می‌شود.

مدیرعامل کشت و صنعت سلمان فارسی همچنین به شیوه آبیاری زیرسطحی قطره‌ای نیز پرداخت و گفت: در کنار روش آبیاری هیدروفلوم، سامانه آبیاری زیرسطحی قطره‌ای به‌صورت آزمایشی در این واحد نیشکری در دست اجراست تا پس از موفقیت اولیه، در سطحی وسیع به کار گرفته شود.

بر اساس این گزارش، سامانه آبیاری زیرسطحی قطره‌ای در سایر کشت و صنعت‌های نیشکری هم در حدود یک مزرعه اجرا شده است. این سامانه آبیاری، هم راندمان آبیاری مزارع نیشکر را بالا می‌برد و هم سبب افزایش تولید نسبت به شیوه‌های قبل خواهد شد.