موسی مدحجی کارشناس مسئول حیات وحش محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان در گفت‌و‌گو با ایسنا – منطقه خوزستان، با اشاره به انواع لک‌لک‌های مشاهده شده در ایران اظهار کرد: خانواده لک‌لک‌ها در ایران سه گونه هستند؛ لک‌لک سفید یا حاجی لک‌لک، لک‌لک سیاه و لک‌لک گردن سفید که از این سه گونه، لک‌لک سفید و لک‌لک سیاه در خوزستان قابل مشاهده هستند.

وی افزود: لک‌لک‌های سفید از بزرگترین پرندگان کنارآبزی هستند. طول بدن این لک‌لک‌ها ۱۰۲ سانتیمتر است. لک‌لک‌های سفید دارای منقار و پاهای قرمز هستند و همچنین بدن سفید و شاه‌پرهای سیاه دارند.

کارشناس مسئول حیات وحش محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: این لک‌لک‌ها در  گذشته در ایران به دلیل اینکه این پرنده در مسیر رفتن به حج و در خود مکه مشاهده می‌شد، به “حاجی لک‌لک” معروف شدند. این موضوع موجب احترام به این گونه ارزشمند در کشور است اما متاسفانه نابودی زیستگاه‌ها باعث کاهش این گونه شده است.

وی تصریح کرد: حاجی لک‌لک یا لک لک سفید از گونه‌های  ارزشمند و در حال کاهش است که اهمیت فراوانی برای تنوع زیستی جهان و خوزستان دارد. این گونه ارزشمند با نام علمی (Ciconia ciconi) معمولا در کشور ما به صورت مهاجر پاییز و زمستان در نقاط مختلف مرکز و غرب کشور مشاهده می‌شود. البته در برخی نقاط در بهار و تابستان هم مشاهده می‌شود و در معدود آشیانه‌هایی در کشور جوجه‌آوری دارد. یکی از مکان‌های مهم زادآوری این پرنده در ایران، استان خوزستان است.

مدحجی با اشاره به اقدامات لازم جهت حفاظت از لک‌لک‌های سفید، گفت: یکی از مهمترین اقدامات حفاظتی برای لک.لک‌های سفید (White Stork) مراقبت از آشیانه‌های محدود آنها است. اقدام دیگر فراهم کردن مکان‌های جدید برای آشیانه‌سازی است.

وی با بیان اینکه خوشبختانه این گونه هنوز در خوزستان جوجه‌آوری دارد، خاطرنشان کرد: حاجی لک‌لک‌ها پرندگانی هستند که معمولا نزدیک به جوامع انسانی زندگی می‌کنند. همچنین روی درختان کهنسال، پشت بام‌ها، دکل‌های مخابرات و برق آشیانه می‌سازند و از این رو، توجه به آرامش و آسایش آنها و جلوگیری از تعارضات آنها با انسان برای حفاظت این پرندگان زیبا ضروری است.

کارشناس مسئول حیات وحش محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان بیان کرد: این پرندگان سال‌های متمادی از یک آشیانه استفاده می‌کنند و هر سال همان آشیانه را بازسازی می‌کنند. همچنین پرندگانی تک‌همسر هستند بنابراین حفظ آشیانه‌های آنها ضروری است.

مدحجی تصریح کرد: لک‌لک‌های سفید در گذشته در نقاط مختلف شهر اهواز حتی بر پشت بام‌ها آشیانه داشتند اما امروزه آشیانه فعال این گونه در اهواز وجود ندارد و تنها در مناطق محدودی در خوزستان جوجه‌آوری دارند.

وی  ادامه داد: بهار امسال آشیانه‌های فعال لک‌لک‌های سفید در خوزستان  توسط کارشناسان حیات وحش محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان و دوستداران محیط زیست سرشماری شد و این اطلاعات در کمیته ثبت پرندگان ایران مورد تایید قرار گرفت.

کارشناس مسئول حیات وحش محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان افزود: در سرشماری که انجام شد آشیانه‌های فعال یعنی آشیانه‌هایی که لک‌لک‌های سفید در آن زادآوری کرده‌اند در نقاط مختلف خوزستان تصویربرداری و ثبت شد.

وی گفت: گزارش مشاهده ۵۷ آشیانه فعال لک‌لک سفید با مشاهده جوجه‌ها و والدین در خوزستان در کمیته ثبت پرندگان ایران به ثبت رسیده است.

مدحجی ادامه داد: از این تعداد، ۱۵ آشیانه فعال لک‌لک سفید در دزفول شامل ۱۱ آشیانه در باغ لک‌لک‌های دزفول، ۲ آشیانه دانشگاه پیام نور انجیرک، یک آشیانه در چغاسبز و یک آشیانه در شهرک قلعه قاضی قرار دارند.

وی بیان کرد: همچنین ۱۲ آشیانه فعال در بنوار اندیمشک، ۵ آشیانه فعال در روستای عرب حسن و اطراف آن در شوشتر قرار دارند. همچنین ۶ آشیانه فعال در روستای چمن لاله هفتکل، ۵ آشیانه فعال در روستاهای سلطان‌آباد و بن رشید رامهرمز و ۶ آشیانه فعال در زیدون، روستاهای برج یوسفی و اسلام آباد شهرستان بهبهان قرار دارند.

کارشناس مسئول حیات وحش محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان عنوان کرد: همچنین ۷ آشیانه فعال در اداره مخابرات باغملک و یک آشیانه فعال در اداره مخابرات گتوند ثبت شده است.

وی افزود: ۱۱ آشیانه از این تعداد، در باغ لک‌لک‌های دزفول بر روی درختان و بقیه آشیانه‌های لک‌لک‌های سفید بر روی دکل‌های برق و مخابرات بودند.

مدحجی با اشاره به اهمیت جمع‌آوری اطلاعات این گونه، بیان کرد: این اطلاعات برای حفظ این آشیانه‌ها ضروری است. جامعه و اداراتب مانند برق و مخابرات می‌توانند با ایمن‌سازی سیم‌های برق در آن مناطق و همچنین افزودن طبقات دست‌ساز، زمینه را برای افزایش آشیانه‌های حاجی لک‌لک‌ها فراهم کنند و به عنوان ادارات دوستدار محیط زیست به جامعه معرفی شوند.

وی ادامه داد: این اقدام در نقاط مختلف جهان انجام شده است زیرا این پرنده از ایجاد محل‌های مرتفع در نزدیک آشیانه‌های قبلی برای جوجه‌آوری نسل‌های جدیدش استقبال می‌کند  و می‌توان با هماهنگی با ادارات مانند مخابرات و برق در سال‌های آینده شاهد افزایش آشیانه‌های فعال لک‌لک سفید در خوزستان بود.

کارشناس مسئول حیات وحش محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان عنوان کرد: در مورد آشیانه‌های لک‌لک‌های سفیدی که در دزفول بر روی درختان قرار دارند، می‌توان با ایجاد دکل‌های مصنوعی در اطراف باغ لک‌لک‌ها بر تعداد آشیانه‌های فعال افزود زیرا اگر محل مرتفع در اطراف آشیانه قبلی لک‌لک‌های سفید باشد باعث واکنش مثبت این گونه و ساخت آشیانه توسط این پرنده در مکان جدید روی دکل‌های جدید می‌شود.

وی گفت: امیدواریم شرایط بهتری برای محیط زیست استان خوزستان فراهم شود. خوزستان جزو غنی‌ترین مناطق از نظر تنوع زیستی در کشور است و حضور لک‌لک‌های سفید و مشاهده آشیانه‌های حاجی لک‌لک‌ها از جاذبه‌های گردشگری و پرنده‌نگری خوزستان است