رئیس مرکز امور اجتماعی آب و انرژی وزرات نیرو:

دستورالعمل مطالعات اجتماعی سازه‌های آبی در انتظار تصویب است

رئیس مرکز امور اجتماعی آب و انرژی وزرات نیرو با اشاره به ارائه مدل‌هایی برای حل مناقشات آبی از طریق گفت وگو، افزود: دستورالعمل انجام مطالعات اجتماعی سازه‌های آب و انرژی تدوین شده و در مرحله تصویب در وزارت نیرو است.

محمد فاضلی در حاشیه «همایش ملی سیلاب ۹۸-۹۷ اگر تکرار شود» در مرکز همایش‌های بین المللی گیت بوستان در گفت وگو با ایرنا، اظهار داشت: شرح خدمات مطالعات اجتماعی سازه‌های آب و انرژی در حدود یک سال است که مراحل تصویب در وزارتخانه را می‌گذراند و هنوز نهایی نشده است.

وی اضافه کرد: برای انجام مطالعات اجتماعی ۲ تا سه طرح پیشنهاد شده اما مساله به این سادگی نیست، به ویژه از نظر تامین مالی مطالعات برخی طرح‌ها، چرا که از اتمام مطالعات بعضی طرح‌ها ۱۰ سال می‌گذرد.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه ساختار و رویکرد عرصه مدیریت آب به طور تاریخی در دنیا مهندسی بوده، گفت: به تدریج مشخص شد که آب یک مقوله بین بخشی است و به شدت با مردم و نظرات و مشارکت آنها مرتبط است و برای حکمرانی بهتر احتیاج به مشارکت و ارتباط با مردم داریم، البته این ارتباط به این معنی نیست که مردم را به انجام کارهایی که خواسته قدرت سیاسی است، راضی کنیم بلکه به این معنی است که به مدلی از مشارکت مردم در حکمرانی آب دست یابیم.

وی افزود: در مدل‌های حکمرانی خوب این بحث مطرح شده که مردم در حکمرانی آب مشارکت داشته باشند و بین مردم و حاکمیت در حوزه آب تقسیم قدرت صورت گیرد.

فاضلی تصریح کرد: اکنون مشخص شده است که پروژه‌های آبی، چه انتقال آب و چه سدسازی پیامدهای اجتماعی و فرهنگی گسترده‌ای دارد بنابراین نیاز است که پیامدهای آن ارزیابی شود.

وی با تاکید بر ضرورت ارزیابی اجتماعی طرح‌های آبی، اظهار داشت: هرچقدر در مسئله‌های آبی پیش می‌رویم، به دلیل محدودتر و حساس‌تر شدن مساله آب، مناقشه‌های آبی هم بیشتر می‌شود، هم اکنون پروژه‌های انتقال آب، سد سازی، مسئله تخصیص، آلودگی آب، شیرین‌سازی آب و همه مسائلی که درباره آب وجود دارد مناقشه برانگیز شده است.

مشاور وزیر نیرو در امور اجتماعی اضافه کرد: باید به این مساله توجه کرد هر مناقشه ای وقتی به جنگ می‌انجامد در نهایت باید برای حل آن گفت وگو شود و ما احتیاج داریم مقوله گفت وگو را بین دو طرف مناقشات آبی گسترش دهیم.

وی ادامه داد: مدیریت تامین آب، به ابزارهای فیزیکی نیاز داشته اما مدیریت مصرف احتیاج به افراد آشنا به علوم رفتاری دارد، به دلیل همین ملاحظات مرکز امور اجتماعی وزارت نیرو شکل گرفته است.

فاضلی با اشاره به عمر ۱.۵ ساله مرکز امور اجتماعی وزارت نیرو گفت: مدیریت آب توسط حکومت در ایران، سابقه‌ای بیش از نیم قرن دارد، در این مدت هزاران مهندس، صدها مدیر و ده‌ها شرکت پیمانکاری فعالیت کرده و شبکه عظیمی ساخته‌اند که به این روش تولید و مدیریت منابع آب عادت کرده و مدعی دانش فناوری و مدیریت کشور در بخش آب هستند، این بدنه ۵۰ ساله به سادگی امر اجتماعی و مقوله گفت وگو درباره آب را نمی‌پذیرد، این در حالیست که برخی‌ها انتظار دارند مرکز امور اجتماعی در این مدت کم جهت‌گیری مدیریت منابع در کشور را تغییر دهد.

وی افزود: مرکز امور اجتماعی در مجموع ۱۳ پست سازمانی دارد این در حالی است که سازمان حفاظت محیط زیست با بیش از۵۰ سال سابقه، هزاران نفر نیرو و ادارات کل در تمام استان‌ها نتوانسته اعمال حاکمیت محیط زیستی کند و جهت‌گیری طرح‌های توسعه کشور را عوض کند، البته ما تلاش زیادی کرده‌ایم، از گفت وگو با سمن‌ها، نوشتن دستورالعمل‌ها و ارائه طرح و ایده، تا بتوانیم برخی مناقشات آبی را با گفت وگو و مدل‌های اجتماعی حل کنیم.

فاضلی خاطرنشان کرد: امضای تفاهم نامه با سمن های حوزه آب و محیط زیست کشور یکی از این اقدامات بوده تا به عنوان مشارکت کننده تا در حوزه تصمیم گیری و نظارت و همکاری کنند.

وی افزود: در حوزه مدیریت مصرف طرحی گسترده تحت عنوان شهر حساس را ارائه شده که بتوانیم مردم را برای مشارکت در مدیریت مصرف به میدان بیاوریم ولی بر اساس تجربه می‌دانم در یک بازه کوتاه یک ساله یا چهار ساله این مسائل حل نمی شود و نمی توان جهت‌گیری پروژه های کشور را تغییر داد.

رئیس کارگروه فرهنگی و اجتماعی هیات ویژه گزارش ملی سیلاب‌ها همچنین با تاکید بر تقویت روزنامه نگاری بحران گفت: در رسانه‌ها واقعا خلاء دادن آموزش‌های مناسب به مردم احساس می‌شود.

وی افزود: در گزارش ویژه سیل اعلام کردیم که سازمان‌ها باید با رسانه‌ها برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات همکاری کنند.

همایش ملی «سیلاب ۹۸-۹۷ اگر تکرار شود» ۲۱ تا ۲۳ آبان ماه در مرکز همایش های بین المللی گیت بوستان برگزار شد.